4 причини зошто Тери Прачет ми е омилен автор

Пишува: Хана Корнети

Список! Бууу! Евтини трикови! Клик-беит текстови! Што е ова, BuzzFeed?

Океј, ама сепак ислушајте ме.

*се втрчува во списокот со максимална брзина, којашто воопшто не е брза*

1. Нема крај на дисксветот на Дисксветот

Всушност, тоа не е точно во два погледа. Прво, дискот има ограничен простор. Вода, нешта и понекогаш луѓе испаѓаат од рабовите. Светлата страна е што, додека паѓаат, им се потврдува верувањето дека дискот навистина го носат четири слона кои заедно стојат на Големата А’туин, желката-ѕвезда која лебди низ универзумот.

Второ, има конечен број од 42 романи за Дисксветот, а во 2015 година, на 12 март (да, пред точно 10 години), Сер Тери Прачет одјава кон зајдисонцето со еден од неговите најсакани и најлукративни ликови, Смртта.

Но, како што полека лазите низ светот преку книгите, имате чувство како да им нема крај. Плус, кога ќе завршите со сите книги, можете да си почнете пак од почеток, со надеж дека сте ги заборавиле сите фори на кои сте паѓале од смеење и сите изблици на мудрост, истовремено неочекувани и совршено темпирани, како напад зад грб во темен ќор-сокак.

2. Баба Ведервакс…

Како да не сакаш жена која:

“…не беше тип на личност која можеше да се изгуби. Само што, во моментот, иако точно знаеше каде е ТАА, не знаеше која е позицијата на сè останато.“
– Тери Прачет, Сестри по метла – 

Зборуваме за жена која може така да се заѕвери во метла што метлата од срам ќе се претвори во чачкалица. Вештерка која „не може со такви глупости“. Мајка, девица, бабиште која мора на себе да си става знак на кој пишува I Aten’t Dead за луѓето случајно, несакајќи, повторно да не ја закопаат мислејќи дека е мртва, додека таа впрочем (до одреден степен, со согласност) окупира некое животинско тело за да шпиунира што се случува низ нејзиниот домен.

Ова е жена чии мани се толку испреплетени со нејзиниот шарм, што нè прави уште поемпатични за неподносливото мнозинство (во кое веројатно спаѓаме и ние самите) во реалниот живот. Таа е жена која сите ние сонуваме да станеме еден ден.

3. …и сите останати ликови.

Никој не прави недостатоците на другите да ни изгледаат толку слатко како Тери Прачет. Како да гледаме некој што интимно се глупира, на пример средовечен маж од зградата карши кој, мислејќи дека никој не го гледа, танцува на песни од Кајли Миног дур пружа алишта, ама ни е толку симпатичен што ни доаѓа да му скокнеме од нашиот балкон во неговиот и силно да го гушнеме.

Командирот Вајмс, Нана Ог, Грибо, Тифани, Моист вон Липвиг, Ринсвинд, Морт, Архиканцеларот Ридкули, Смртта и неговиот батлер, Лорд Ветинари и комотно приматниот Библиотекар на Невидениот Универзитет се само дел од многуте, навистина многу ликови кои не можеме а да не ги сакаме поради нивната упорност, стравови, сила и киксови – сè што тие олицетворуваат и што е толку човечко.

Интересно – првпат ја читав Тешко ќе најдеш добар човек на Фланери О’Конор веднаш по роман од Дисксветот. Иако се многу различни жанрови, открив дека О’Конор и Прачет имаат слично длабоко и проникливо разбирање на „непривлечната“ страна од човековата психологија. Знаете, оние нешта што не сакаме да бидеме, како материјалисти, површни или полни предрасуди. Но, додека кај О’Конор тешко може да се најде искупување за овие гревови, Прачет тоа го сервира како целината на комплексноста на човековата состојба. И не го суди. Освен кога ептен не е за судење, се разбира.

4. Хуморот ќе го спаси светот

Ќе ја уништам досегашната забава со тоа што ќе станам сериозна и тоа, ни помалку ни повеќе, туку во делот за хуморот.

Но – свет во којшто фантастиката не се смета за „сериозна книжевност“ освен ако авторот не е мртов барем 50 години и на комедијата често гледа со надменост, додека длабочината се форсира преку драмата – е, па, тој свет може да го спаси само хуморот.

Вулгарната песна на Нана Ог „The Hedgehog Can Never Be Buggered at All“ нè потсеќа дека мрсните вицови – од нај„софистицираните“ до нај„пазарџиските“ отсекогаш биле смешни низ историјата (ѕирнете го Декамерон), и тоа на сите луѓе и племиња. И некако е утешно да се знае тоа. Од дисксветот, вистински доказ за тоа дека хуморот ги обединува луѓето се безбројните онлајн-верзии на оваа песна измислени од обожавателите, што го навело Сер Тери да ја посвети неговата Вештерки на пат токму на оваа група фанови:

Посветено на сите оние – а зошто да не? – кои, по објавувањето на Сестри по метла, го потрупаа авторот со нивните верзии на текстови за Песната на ежот. Мила моја мајчице…

Како некои од најголемите мајстори, Прачет го дозира хуморот со мудрост, тага и трагедиите на вистинскиот живот. Впрочем, не го дозира, туку го темпира: како да сте лапнале голема лажица мед, и веднаш по тоа сте гризнале гочливо зелено јаболко. По слаткото, горчливото е дотолку посилно, поефективно и по – па, да – погорличиво.